Warmtetransitie vraagt om betrokkenheid inwoners

In versnellingsnota geen woord over energie initiatieven van onderop

Stoer heeft het kabinet op 1 juni het beleidsprogramma Versnelling verduurzaming gebouwde omgeving gepresenteerd. Dat was op zich hard nodig vanwege het recente IPCC-rapport dat laat zien dat de opwarming van de aarde met meer dan 1,5 graden een reëel scenario wordt. Het kabinet wil nu iedereen verplichten om vanaf 2026 bij een vervanging van de CV-ketel over te stappen op een hybride warmtepomp. De gemeenten staan nu aan de lat op in de wijken de warmtetransitie handen en voeten te geven. Hiervoor krijgen zij de nodige wettelijke bevoegdheden en financiële ondersteuning. Zij moeten zowel een gebiedsgewijze aanpak als de individuele aanpak van woningen vorm gaan geven

Waar zijn de inwoners?

Mijn vraag is waar de inbreng van de inwoners is gebleven. Een uitgebreid programma met de nadruk op isolatie, nieuwe technieken en subsidies zal niet voldoende zijn om inwoners over te laten stappen. Zij immers moeten, of ze nu eigenaar of huurder zijn, investeren in hun woning dan wel toestaan dat de verhuurder (ingrijpende) aanpassingen gaat plegen. Daarbij wordt het instemmingsrecht van huurders verder beperkt. Het beeld dat het bij mij oproept is dat het vooral een top-down aanpak is, uitgevoerd door gemeenten, woningcorporaties en warmtebedrijven, die weinig ruimte biedt voor bottom-up initiatieven van inwoners. De vraag is hoe succesvol dit beleid kan zijn want de warmtetransitie laat zich niet "door de strot duwen" bij de burgers van Nederland

Bottom up èn top down

Het is juist de kunst om top-down en bottom -up met elkaar te verbinden, zoals in mijn eigen wijk Oostoever Duurzaam waar we met inwoners samen met de gemeente en Waternet werken aan een duurzaam energiesysteem voor de wijk. Dat vraagt echter meer dan landelijke programma's en wettelijke maatregelen. Dan vraagt om een gezamenlijk proces en veel ondersteuning van inwoners. Want als wijkbewoners gezamenlijk werken aan de warmtetransitie is dat naar mijn mening veel kansrijker dan een project van grote (multinationale) warmtebedrijven die een nieuw verdienmodel aan het ontwikkelen zijn voor de energietransitie.